İran'ın İsrail'e düzenlediği saldırı Orta Doğu'daki gerilimi daha da artırdı. İran saldırıları sonrası birçok ülkeden ve dünya liderinden İran'a kınama ve taraflara itidal çağrısı yapıldı.
ABD Başkanı Joe Biden, İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarını en güçlü şekilde kınadığını, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya "ülkeye desteklerinin tam olduğu" mesajını ilettiğini ve İran'a ortak diplomatik tepki verilmesi için G-7 liderlerini toplayacağını bildirdi.
Biden, yaptığı yazılı açıklamada, "İran ile onun Yemen, Suriye ve Irak'taki bağlantılı örgütleri, bugün İsrail'deki askeri tesislere yönelik benzeri görülmemiş bir hava saldırısı düzenledi. Bu saldırıları en güçlü şekilde kınıyorum." ifadelerini kullandı.
Talimatıyla, İsrail'in savunmasına yardımcı olabilmek için geçen hafta bazı ilave Amerikan askeri unsurlarının bölgeye kaydırıldığına işaret eden Biden, "(İran'dan) Gelen insansız hava araçları ve füzelerin neredeyse tamamını düşürmesinde İsrail'e yardımcı olduk." bilgisini verdi.
Guterres
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, İran'ın İsrail'e yönelik hava saldırılarını kınadı, bölgede saldırganlığın derhal son bulması ve tüm taraflara sükunet çağrısında bulundu.
Guterres, İran'ın İsrail'e yönelik hava saldırılarıyla ilgili yazılı açıklama yaptı.
BM Genel Sekreteri Guterres, açıklamasında, "İran İslam Cumhuriyeti'nin İsrail'e yönelik kapsamlı saldırısıyla ortaya çıkan ciddi gerilimi şiddetle kınıyorum. Bu düşmanlıkların derhal son bulması çağrısında bulunuyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Son saldırılarla Orta Doğu'daki gerilimin bölgeye yayılmasının ciddi bir tehlike olduğuna işaret eden Guterres, "Tüm taraflara, Orta Doğu'da birçok cephede askeri karşılaşmalara yol açabilecek herhangi bir adımdan sakınmaları için sükunet çağrısında bulunuyorum." ifadelerini kullandı.
BM Genel Sekreteri, ne Orta Doğu'nun ne de dünyanın yeni bir savaşı kaldırabileceğini sözlerine ekledi.
İngiltere
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, İran'ın İsrail'e hava saldırısını şiddetle kınadıklarını belirterek, "Müttefiklerimizle durumu istikrara kavuşturmak ve gerilimin daha da tırmanmasını önlemek için acilen çalışıyoruz." ifadesini kullandı.
Sunak, X hesabından yaptığı paylaşımda, "İran rejiminin İsrail'e yönelik pervasız saldırısını en güçlü ifadelerle kınıyorum. İran bir kez daha kendi arka bahçesinde kaos tohumları ekmeye niyetli olduğunu göstermiştir." değerlendirmesinde bulundu.
İngiltere'nin, İsrail'in yanı sıra Ürdün ve Irak dahil tüm bölgesel ortakların güvenliğini savunmaya devam edeceğini vurgulayan Sunak, "Müttefiklerimizle durumu istikrara kavuşturmak ve gerilimin daha da tırmanmasını önlemek için acilen çalışıyoruz. Kimse daha fazla kan dökülmesini istemiyor." ifadelerine yer verdi.
Fransa
Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne, İran'ın İsrail'e hava saldırısını sert şekilde kınadıklarını bildirdi.
Sejourne, X hesabından yaptığı açıklamada, "Fransa, İran'ın İsrail'e karşı başlattığı saldırıyı en sert şekilde kınıyor." ifadelerini kullandı.
İran'ın attığı bu eşi benzeri görülmemiş adımla istikrarsızlaştırma eylemlerinde yeni bir eşiği aştığını belirten Sejourne, İran'ın bölgede askeri gerilimin artması riskini göze aldığını aktardı.
Sejourne, Fransa'nın İsrail'in güvenliğine olan bağlılığını yeniden dile getirdiğini ve bu ülkeyle dayanışma içinde olduğunu aktardı.
Hollanda
Hollanda hükümeti, İran’ın İsrail’e yönelik hava saldırılarını şiddetle kınadıklarını bildirdi.
Hollanda'da geçici hükümetin Başbakanı Mark Rutte, sosyal medya hesabından, Orta Doğu'daki durumun çok endişe verici olduğunu belirterek, “Bugün erken saatlerde Hollanda ve diğer ülkeler, İran'a İsrail'e saldırmaktan vazgeçmesi yönünde net bir mesaj gönderdi.” paylaşımında bulundu.
Rutte, “Hollanda, İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarını şiddetle kınıyor. Olayların daha fazla tırmanmasının önlenmesi gerekiyor. Az önce Hollanda Savunma Bakanı ve Dışişleri Bakanı ile son durum hakkında temasta bulunduk. Gelişmeleri çok yakından takip etmeye devam ediyoruz.” ifadelerine yer verdi.
Mısır
Mısır, İran'ın İsrail'e insansız hava araçlarıyla (İHA) saldırı başlatmasından "derin endişe duyduğunu" açıkladı.
Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed Ebu Zeyd, X sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, taraflardan azami itidalle hareket etmelerini istedi.
Ebu Zeyd, "Mısır, İran'ın İsrail'e insansız hava araçlarıyla saldırı başlatmasından ve son dönemde iki ülke arasındaki tehlikeli tırmanıştan derin endişe duymaktadır." ifadesini kullandı.
Bölge ve halklarının daha fazla endişe içinde, istikrardan yoksun bırakılmaktan kaçınılması gerektiğini belirten Ebu Zeyd, tanıklık edilen tehlikeli durumun, Mısır'ın daha önce uyarıda bulunduğu, İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki savaşının bir sonucu olduğunu kaydetti.
Mısır'ın, tırmanışın durması ve durumun kontrol altında tutulması için tüm taraflarla iletişimi sürdüreceğini ifade eden Ebu Zeyd, bölge halklarının çıkarlarını tehdit eden istikrarsızlıktan ve tehlikeli bir dönemece sürüklenmekten uzak durulması gerektiğini vurguladı.
Almanya
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, İran'ın İsrail'e yönelik hava saldırısını şiddetle kınadıklarını bildirdi.
Baerbock, sosyal medya platformu X'ten İran'ın İsrail'e yönelik saldırısına ilişkin açıklama yaptı.
İran'ın İsrail'e insansız hava araçları (İHA) ve füzeler fırlattığını belirten Baerbock, "Tüm bölgeyi kaosa sürükleyebilecek mevcut saldırıyı şiddetle kınıyoruz. İran ve vekilleri bunu hemen durdurmalı." ifadelerini kullandı.
Baerbock, İsrail ile dayanışma içinde olduklarını kaydetti.
Polonya
Polonya, İran'ın İsrail'e yönelik başlattığı saldırıları şiddetle kınadığını bildirdi.
Polonya Dışişleri Bakanlığı, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, İran ve müttefiklerine itidalli davranma ve saldırıları acilen durdurma çağrısında bulundu.
"Polonya, İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarını şiddetle kınıyor." ifadelerinin yer aldığı paylaşımda, bölgede istikrar ve barışın sağlanmasının her şeyden önemli olduğuna vurgu yapıldı.
Danimarka
Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen, İran'ın İsrail'e yönelik saldırısını şiddetle kınadıklarını belirtti.
Rasmussen, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, herkese itidalli davranma ve gerilimi düşürme çağrısında bulundu.
"Danimarka, İran'ın İsrail'e yönelik duyurduğu saldırıyı şiddetle kınıyor." ifadesini kullanan Rasmussen, İran'ın Orta Doğu'daki "istikrarı bozan rolünün" kabul edilemeyeceğini belirtti. Rasmussen, bu saldırının da onlardan biri olduğunu savundu.
Bakan Rasmussen, Danimarka'nın müttefikleriyle bölgede istikrarın sağlanması için çalışmayı sürdüreceğini kaydetti.
Avusturya ve Çekya
Avusturya ve Çekya yönetimi, İran'ın İsrail'e insansız hava araçlarıyla (İHA) düzenlediği saldırıyı kınadı.
Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, sosyal medya hesabı X'ten yaptığı açıklamada, "İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarını en sert şekilde kınıyorum." ifadesini kullandı.
Avusturya'nın İsrail'in yanında olduğunu belirten Nehammer, İran'a "düşmanca tutumu durdurması" çağrısında bulundu.
Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg ise İsrail'e İHA saldırısının son derece kaygı verici olduğunu belirterek, "Bu, halihazırda ziyadesiyle tehlikeli olan durumda yeni bir gerilim seviyesidir. İran ve yanlılarına, yangına körükle gitmeyi bırakmaları ve yaklaşımlarını acilen tersine çevirmeleri çağrısında bulunuyorum." açıklaması yaptı.
Çekya Başbakanı Petr Fiala, X'ten yaptığı paylaşımda, kararlı bir şekilde destekledikleri İsrail'in, kendini savunma hakkının bulunduğunu kaydetti.
Çekya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da İran'a tepki gösterilerek, "İsrail'e saldırmaya karar veren İran ve yandaşlarının istikrarı bozucu davranışlarını sert bir şekilde kınıyor, İsrail'in meşru müdafaa hakkını yineliyoruz." ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, İran'ın uzun süredir devam eden saldırgan davranışlarının Orta Doğu'da barış ve güvenlik içinde yaşamaya engel olduğu öne sürüldü.
Norveç
Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide, İran'ın İsrail'e yönelik "hukuka aykırı" ve "tehlikeli" saldırısını kınadığını bildirdi.
Eide, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, bu saldırının, son derece istikrarsız olan durumu daha da kötüleştireceğini belirtti.
"İran'ın İsrail'e yönelik hukuka aykırı ve tehlikeli saldırısını kınıyorum." ifadesini kullanan Eide, Orta Doğu'da şiddetin daha fazla tırmanmasının önüne geçilmesi gerektiğini vurguladı.
Eide, tüm taraflara azami itidal gösterme çağrısında da bulundu.
Malta
Malta Dışişleri, Avrupa İşleri ve Ticaret Bakanı Ian Borg, İran'ın İsrail'e insansız hava araçlarıyla (İHA) saldırı başlatmasından derin endişe duyduklarını ve tüm tarafları itidalli olmaya çağırdıklarını bildirdi.
Borg, İran'ın İsrail'e İHA'larla başlattığı saldırılarla ilgili, X platformundan paylaşımda bulundu.
Saldırıya ilişkin derin endişe duyduklarını belirten Borg, "Artan gerilim, benzeri görülmemiş bir istikrarsızlık seviyesine ulaştı. Savaş, insanlığı her zaman aşağı doğru bir sarmalın içine çeker ve bunun yıkıcı bedelinin asıl yükünü masum insanlar çeker. Tüm tarafları, itidalli davranmaya ve diplomatik çözümler aramaya teşvik ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Kolombiya
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, İran'ın İsrail'e insansız hava araçlarıyla (İHA) saldırı başlatmasının ardından "3. Dünya Savaşı uyarısında" bulundu.
Sosyal medya hesabı X'ten açıklamada bulunan Petro, "Tahmin ediliyordu, şu anda insanlık hızlı şekilde iklimi karbondan arındırma hedefine doğru gitmesi gerekirken, 3. Dünya Savaşı'nın eşiğindeyiz. ABD'nin pratik olarak soykırıma destek vermesi dünyayı ateşledi." ifadelerini kullandı.
Petro, Birleşmiş Milletlerin (BM) acilen toplanması ve derhal barışı sağlaması gerektiğini vurgulayarak, "Herkes savaşların nasıl başladığını biliyor fakat kimse nasıl biteceğini bilmiyor. Keşke İsrail halkı, ataları gibi idarecilerinin çılgınlığını durdurabilecek kadar yüce olsaydı." değerlendirmesinde bulundu.
Almanya
Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un, İran'ın İsrail'e yönelik hava saldırılarını şiddetle kınadığı bildirildi.
Alman Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit, yaptığı yazılı açıklamada, "Şansölye Olaf Scholz, Tahran'daki rejimin bu gece İsrail topraklarına başlattığı ağır hava saldırılarını şiddetle kınadı. Bu sorumsuz ve hiçbir şekilde haklı çıkarılmayacak saldırıyla İran bölgede geniş kapsamlı yangını riske ediyor." ifadelerini kullandı.
Almanya'nın bu zor zamanlarda İsrail'in yanında olduğunu aktaran Hebestreit, şimdi G7'deki ortaklar ve müttefiklerle başka tepkiler üzerinde görüşeceklerini kaydetti.
Scholz, 16 Nisan'a kadar Çin'e yapacağı 3 günlük ziyarete bugün başlayacak. Alman basınındaki haberlere göre, Scholz, ziyaretin ilk durağı Chongqing kentine ulaştı. Yarın Şanghay'a geçecek olan Scholz, ziyaretin üçüncü günü Pekin'de Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşecek.
Suudi Arabistan
Suudi Arabistan, bölgedeki askeri gerilimin artması ve bunun tehlikeli yansımalarından "büyük endişe duyduğunu" açıkladı.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, bölgedeki askeri gerilimin tırmanması ve tehlikeli yansımalarından "büyük endişe duyulduğu" belirtilerek, tüm taraflara azami itidal göstermeleri, bölgeyi ve halklarını savaşın tehlikelerinden uzak tutmaları çağrısında bulunuldu.
Uluslararası barış ve güvenliğin korunması yönünde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) sorumluluğunu yerine getirmesi gerektiği hatırlatılan açıklamada, küresel barış ve güvenliğe son derece duyarlı olan bölgede krizin genişlemesi durumunda bunun ciddi sonuçlarının olacağı uyarısı yapıldı.
BM Genel Kurulu Başkanı Francis
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu Başkanı Dennis Francis, İran'ın İsrail'e hava saldırısıyla ilgili, tüm taraflara itidal çağrısı ve olayların bölgesel bir savaşa dönüşmemesi uyarısında bulundu.
Francis, İran'ın İsrail'e yönelik hava saldırısına ilişkin yazılı açıklamasında, Orta Doğu'da zaten hassas olan durumun, son olaylarla daha da kırılgan hale geldiğini belirtti.
İranlıların, son hava saldırılarını "BM anlaşmasının 51. maddesi çerçevesinde İsrail'in Şam'daki İran diplomatik misyonuna yönelik saldırısına karşılık" olarak tanımladığına dikkati çeken Francis, şu ifadeleri kullandı:
"İran'ın verdiği karşılık, Orta Doğu'daki halihazırda gergin ve hassas barış ve güvenlik ortamını daha da karıştırmaktadır. Bölgedeki tüm aktörlere tansiyonun daha da artmasından kaçınmaları konusunda en üst düzeyde itidal çağrısında bulunuyorum."
İran'ın "Konu bu aşamada kapanmıştır." şeklindeki açıklamasına dikkati çeken Francis, Tahran'ın bu sözünü tutmasını umduğunu dile getirdi.
Francis, tüm taraflara diyalog ve diplomasi çağrısı da yaparak, bölgede sükunetin hakim olmasını dilediğini kaydetti.
Arjantin ve Paraguay
Güney Amerika ülkelerinden Arjantin ve Paraguay, İran'ın insansız hava araçlarıyla (İHA) saldırı başlatmasının ardından İsrail'e desteğini duyurdu.
Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'nin sosyal medya hesabından paylaştığı Başkanlık Bildirisi'nde, ülkenin İsrail ile dayanışması ve "sarsılmaz bağlılığı" vurgulandı.
İran ve Hizbullah'ın İsrail'e saldırılarının kınandığı bildiride, şunlar kaydedildi:
"Arjantin Cumhuriyeti, ulus devletlerin kendilerini savunma hakkını onaylıyor. İsrail devletinin egemenlik hakkını kesinlikle destekliyoruz. İsrail devleti, Orta Doğu'da Batılı değerlerin koruyucusudur. Arjantin Cumhuriyeti, onu yok etmek isteyenlere karşı daima onun yanında olacaktır."
Paraguay Devlet Başkanı Santiago Pena da sosyal medya hesabından İsrail'e destek vererek, "Böylesi zor zamanlarda İsrail halkına tam desteğimizi ifade ediyor ve bölgede şiddet olaylarının artmasından endişe duyuyoruz. Vatandaşlarımıza hizmet için büyükelçiliklerimizle irtibat halindeyiz." ifadelerini kullandı.
Öte yandan, Arjantin Devlet Başkanı Milei, İran'ın hava saldırılarından sonra Danimarka ziyaretini iptal etti.
Meksika
Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador, Orta Doğu'da çatışmaların artmamasını umduklarını bildirdi.
İran'ın İsrail'e yönelik hava saldırılarına ilişkin sosyal medya hesabı X'ten paylaşımda bulunan Obrador, şu ifadeleri kullandı:
"Umarız Orta Doğu'daki çatışmalar artmaz. Savaş mantıksızdır, acı ve ölümle eş anlamlıdır. Bunun kimseye bir faydası yok, hatta savaş çığırtkanlığı yapanlara bile. Barışı ve evrensel kardeşliği destekleyelim. Siyasetin ve diğer şeylerin savaşı önlemek için icat edildiğini unutmamakta fayda var."
Venezuela
Venezuela, İran'ın İsrail'e hava saldırısının ardından, Orta Doğu'da artan gerilimden endişe duyduklarını bildirdi.
Venezuela Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Orta Doğu'da artan gerilimin endişeyle takip edildiği belirtilerek, çatışmalara, Birleşmiş Milletlerin (BM) işlevsiz kalmasının, Filistin'de yaşanan soykırımın ve İsrail rejiminin mantıksızlığının yol açtığı kaydedildi.
Filistin için uluslararası adalet ve hukukun sağlanmasının önemine işaret edilen açıklamada, "Uluslararası hukuk Filistin halkı ve devleti için tesis edilmediği müddetçe barış garanti olamaz. Venezuela, dünya ülkelerinin çoğunluğunun istediği gibi barış ve adaleti savunuyor." ifadeleri kullanıldı.
