Hürriyet’ten Musa Kesler'e konuşan Dumanlı Köyü muhtar Hasan Aydınlı, olaydan göldeki kazılar başladıktan sonra haberdar olduklarını söyledi. Gölün yakın çevresinde yerleşim yeri olmadığını söyleyen Aydınlı şöyle devam etti:
"Gölün olduğu bölge yayla olarak kullanılıyor. Gümüşhane’ye bağlı ama Arsin’in Güneyce köyü sakinleri kullanıyor. Bu gölde define olduğuna dair bugüne kadar bir söylenti veya hikâye duymadık. Ta ki göl kazılana kadar. Onu da kazıldığı gün gördük. Gittik baktık başında jandarma var, devlet adamları var. İzinli bir kazı olduğunu öğrenince yapacak bir şeyimiz yoktu. Oturduk seyrettik. Bir kazı makinesi, bir de kepçe vardı. Gölde çalışıyorlardı. Devletten izinsiz olsa zaten köylü izin vermezdi, onları da döverdi. Öyle kaç kişiyi dövdüler. Bizim oralarda kaçak define arayan çok oluyor. Eski köprülerin altını kazanlar oluyordu. Mesela Santa harabelerindeki eski köprüyü define ararken neredeyse yıkıyorlardı. Bu işi yaparken yakalananlar, yargılananlar da var. Göldeki çalışmalar devam ediyor. Kar yağarsa kendiliğinden dolacak, yoksa su getirip dolduracaklar.’"
Bölgenin sit alanı ilan edilmesine ilişkin Tükenmez Haber'den Nilay Göl'e konuşan konuşan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Mühendisliği Öğretim üyesi Doç Dr. Coşkun Erüz gölü geri getirmenin imkansız olduğunu, sit alanı ilanının ise göstermelik bir iş olduğunu söyledi.
‘UZMAN HOCALARLA BİRLİKTE ÇALIŞILIYOR’
Dipsiz Göl ile ilgili Gümüşhane Valiliği'nde toplantı yaptıklarını ifade eden Doç Dr. Coşkun Erüz, konu hakkında uzman hocalar ile birlikte çalışıldığını söyledi. Erüz, yapılan bu çalışmanın dışında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Dipsiz Göl ve çevresinin ekolojik değerlendirmesini yapmak üzere çalışma başlatılacağını belirtti.
‘DOĞAL SİT PROGRAMI DÜZENLEMESİ YAPILACAK’
Gölün 300 metre yakınında sit alanı olduğunu belirten Erüz, “Orada doğal sit alanı var. Göl de 300 metre yakınındaydı, zamanında alınmadı şimdi değerlendirme yapılarak göl ve çevresinin ekolojik durumuna göre doğal sit programı düzenlemesi yapılacak” dedi.
‘EKOSİSTEM ÇÖKTÜ’
Gölü geri getirebilmenin mümkün olmadığını belirten Erüz, sözlerine şöyle devam etti:
“Ekosistem çöktü ama rehabilite etmek için şu anda tedbirler alınmaya çalışılıyor. En azından mikrobal düzeydeki ekosistemin geri kazanılması mümkün, onun için çalışma yapılıyor. Tabii ki gölün bir fiil geri gelebilmesi mümkün değil. Ama rehabilite etme şansımız var. Onun için de şu anda Bakanlık'ta ve Valilik’te gerekli çalışmalar yürütülüyor.”
Santa Harabeleri
SANTA HARABELERİ
Definecilerin gölün 2 kilometre altındaki Santa Harabeleri’nin tarihini kaldırıp atmakla meşgul olduğunu söyleyen Erüz, “Santa Harabeleri, çok önemli ve merak edilen bir alan. Yakında tarih de kalmayacak. Hazineciler yüzünden her yıl birkaç bina yıkılıyor. Ne tarih bıraktılar, ne kültür bıraktılar” dedi.
‘SİT İLANI GÖSTERMELİK BİR İŞ’
Dipsiz Göl’ün eski haline gelmesinin mümkün olmadığını söyleyen ekolojist Pelin Cengiz ise “O gölün içinde bir ekosistem vardı, bir yaşam vardı. O yaşam yok edildi. Muhtemelen gölün içerisinde birçok canlı yaşıyordu. Belki bitkiler vardı içinde. Şimdi tekrardan orayı doğal sit alanı ilan ediyorlar. İş işten geçmiş, içi boşaltılmış. Kar suyuyla dolduracaklarmış, yapay göl gibi bir şey olur. Doğal anlamıyla bir şey ifade etmez. Bu işleri hep olup bittikten sonra yapıyorlar. Bu da göstermelik bir iş” dedi.
‘YAPILAN BU ŞEYLERİN DOĞAL ANLAMDA BİR KARŞILIĞI YOK’
11 Kasım Pazartesi günü saat 11:11’de 81 ilde gerçekleşen ‘Geleceğe Nefes-11 Milyon Fidan’ kampanyasına da değinen Cengiz, “Türkiye’de mega projeler, otoyollar vs. için son 10 yılda milyonlarca ağaç kesildi. Bu kurak havada, toprağın nemsiz olduğu bir dönemde ağaç dikme kampanyası gerçekleşti. Her zaman ‘mevcut olan korunacak’ diyoruz. Ama biz de ağacı kestiğimizde yerine yenisini dikeriz, gölün yerine yenisini yaparız. Doğa bu şekilde çalışmıyor, ekosistem böyle dengelenmiyor. Yapılan bu şeylerin doğal anlamda bir karşılığı yok” dedi.
BAKAN KURUM’DAN ‘DİPSİZ GÖL’ AÇIKLAMASI
Gümüşhane’de ‘Dipsiz Göl’ olarak anılan bölgenin ‘Doğal Sit Alanı’ ilan edileceğini söylen Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da konuyu yakından takip ettiğini ve gölün eski haline kavuşturulması için gerekli adımların atılması talimatı verdiğini belirtti.
‘HEDEFİMİZ, GÖLÜ ESKİ HALİNE KAVUŞTURMAK’
Bakan Kurum, açıklamasında “Göl ve çevresi Doğal Sit Alanı ilan edilecek. Ayrıca Dipsiz Göl olarak anılan bölge ile doğusunda bulunan korunan alan da birleştirilerek ekolojik koridor oluşturulacak. Ekiplerimiz şu anda bölgede çalışmalarını sürdürüyor. En kısa sürede doğal haline kavuşturacağımız Dipsiz Göl, kuracağımız ekolojik koridorun en önemli parçası haline gelecek. Hedefimiz, gölü eski haline kavuşturarak gelecek nesillere aktarmak” ifadelerini kullandı.
NE OLMUŞTU?
İsmi açıklanmayan iki kişi, Gümüşhane merkeze 50 kilometre uzaklıkta ve deniz seviyesinden 2 bin 140 metre yükseklikte bulunan gölde kazı çalışması yapmak için başvurdu. Gümüşhane Valiliği ile Kültür ve Turizm Müdürlüğü ise kazı yapılmasına izin verdi. Gümüşhane Müze Müdürü ile jandarma yetkilileri kazıya eşlik etti. Göldeki su tahliye edilirken iş makineleri göl alanını kazmaya başladı. Dördüncü günün sonunda gölde altın olduğu iddiaları üzerine başlayan kazı, altınlar bulunamayınca sonlandırıldı. Göl toprakla dolduruldu. Dipsiz Göl, özellikle kar ve yağmur sularıyla besleniyordu.
