İran İçişleri Bakanlığı Seçim Kurulu Merkezi Sözcüsü Muhsin İslami, 1 Mart'ta yapılan parlamento ve Uzmanlar Meclisi seçimlerinde ülke genelindeki 208 seçim bölgesinde oy sayım işlemlerinin tamamlandığını açıkladı. Sayılan oylardaki son durumu değerlendiren İslami, 21 seçim bölgesinde seçimin ikinci tura kaldığını belirtti.
İran Meclisi'ndeki 290 sandalye için yarışan adaylardan 245'i milletvekili olmaya hak kazandı. İkinci turda seçilecek vekil sayısı 45 olarak açıklandı. İslami, 30 vekil hakkına sahip başkent Tahran'a ilişkin açıklamasında 14 adayın seçildiğini belirterek 16 sandalye için seçimin 2'nci tura kaldığını aktardı. Bu durumda, geriye kalan 16 sandalye için en çok oyu alan 32 aday 2'nci turda yarışacak. Tahran'da 'milletin sesi' listesiyle seçime giren eski meclis başkan yardımcısı Ali Mutahhari öncülüğündeki reformcu ve ılımlı siyasetçilerden seçilen ya da ikinci tura kalan olmadı.
Uzmanlar Meclisi seçimi: 16 üyenin seçimi 2'nci tura kaldı
İran liderini seçme, denetleme ve azletme yetkisine sahip Uzmanlar Meclisi seçimlerinde ise 72 meclis üyesi seçilirken 16 üyenin seçimi 2'nci tura kaldı. Güney Horasan eyaletinden Uzmanlar Meclisi için aday olan İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, oyların yüzde 80'inden fazlasını alarak seçildi. Üç dönemdir Uzmanlar Meclisi üyesi ve Mazenderan eyaletinden aday olan Sadık Amuli Laricani ise ilk beş aday arasına giremeyerek Uzmanlar Meclisi'ne seçilemedi. Eski meclis başkanı Ali Laricani’nin kardeşi Sadık Amuli Laricani, Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Başkanı olarak görev yapıyor.
Geçerli oyların yüzde 20'sini alan milletvekili olabiliyor
İran seçim kanunlarına göre, seçime giren adayların milletvekili olabilmesi için geçerli oyların yüzde 20'sini alması gerekiyor. Bir seçmen şehrin milletvekili kotası kadar adayı oy pusulasına yazıp oy verebiliyor. Seçim bölgelerinin kimisinde adayların hiçbirinin gerekli oyu alamaması, kimisinde ise bazı adayların barajı aşamaması nedeniyle seçimler ikinci tura kalmış oldu. İkinci tura kalan seçim bölgelerinde milletvekili olmaya hak kazanan kişiler, şehrin milletvekili kotası sayısından düşürülüyor. Geriye kalan sandalyeler için ise yeterli oyu alamayan adayların yeniden seçime girmeleri gerekiyor.
Söz konusu ikinci tur seçimlerine, şehir için belirlenen kotada boş kalan sandalye sayısının iki katı kadar aday yeniden seçime girebilme hakkına sahip oluyor. Adaylar aldıkları oy oranına göre yeniden listelere dahil ediliyor. İkinci tur seçimlerinde oy oranına bakılmaksızın en çok oyu alan adaylar milletvekili olmaya hak kazanacak.
IRNA: 25 milyon seçmen oy kullandı
İran'da 1 Mart Cuma günü yapılan 12'nci Dönem Milletvekili Genel Seçimi ile İran liderini seçme, denetleme ve azletme yetkisine sahip 6'ncı Dönem Uzmanlar Meclisi seçimlerinde seçmenler, ülkenin dört bir yanındaki 59 binden fazla merkezde kurulan sandıklarda yerel saatle 24.00'e kadar oylarını kullandı. İran'da 61 milyon 172 binden fazla seçmen bulunuyor, kaçının sandık başına gittiğine ilişkin resmi açıklama olmamakla birlikte İran resmi ajansı IRNA, yaklaşık 25 milyon seçmenin oy kullandığını duyurdu. Resmi olmayan rakamlar ise seçime katılım oranının yüzde 41'de kaldığına işaret ediyor.
Seçimlerde İran Meclisi'ndeki 290 sandalye için ülke genelinde 15 binden fazla aday, Uzmanlar Meclisi'ndeki 88 sandalye için ise 144 aday yarışmıştı.
